In de Europese rode lijst van zeevissen van 2015 van de Internationale Unie voor het behoud van de natuur (IUCN) is de Atlantische blauwvintonijn opgenomen als bijna bedreigd.
Overbevissing en overcapaciteit van de vissersvloten zijn de belangrijkste oorzaak van de uitputting van de blauwvintonijn.
Wist je dat?
De plaag van plastic op zee vormt ook een bedreiging voor de blauwvintonijn. Volgens een studie uit 2015 over grote roofdieren in de Middellandse Zee (tonijn en zwaardvis) bevatte 32,4% van de onderzochte blauwvintonijnspecimens plastic in hun maag, een echte zorg voor de IUCN en een waarschuwingssignaal voor de mogelijke effecten van dit afval op de menselijke gezondheid.
Om een totale ineenstorting van de populaties te voorkomen, is in 2006 een herstelplan voor deoostelijke Atlantische Oceaan en de Middellandse Zee werd aangenomen, met inbegrip van maatregelen om toezicht te houden op en controle uit te oefenen op de visserijactiviteiten (gesloten seizoenen, verplichting van een “minimale instandhoudingsmaat” van 115 cm of 30 kg (voor bepaalde soorten visserij gelden afwijkingen van 8 kg of 75 cm), verbod op verkenningsvliegtuigen, aanwezigheid van waarnemers aan boord van vaartuigen, traceerbaarheid van de vangsten, enz.), maar de vangstquota zijn nog steeds te hoog
Een kleine overwinning bij CITES
Onder druk van ngo’s en bepaalde staten (waaronder het Vorstendom Monaco en Frankrijk) die pleiten voor opneming van de soort in bijlage 1 van de Overeenkomst inzake de internationale handel in bedreigde in het wild levende dier- en plantensoorten (CITES) – waardoor de internationale handel zou worden verboden – wordt het quotum voor 2010 naar beneden bijgesteld (13 500 ton), waarbij voor het eerst wetenschappelijk advies wordt opgevolgd; een belangrijke overwinning voor organisaties die zich inzetten voor een duurzame blauwvintonijnvisserij!
Een verbeterende situatie sinds 2019
Dankzij de versterking van het herstelplan en een efficiëntere controle gaat de situatie van de blauwvintonijn er vanaf 2009 op vooruit. De aangegeven vangsten nemen af, uit monitoring vanuit de lucht blijkt dat de jonge blauwvintonijn talrijker is, dat de paaibiomassa toeneemt en dat de vissers de blauwvintonijn regelmatiger observeren. Vandaag is de soort niet langer “overbevist”, maar het huidige bestand is weliswaar in betere conditie, maar heeft nog lang niet het niveau van vóór de industrialisering bereikt, en slechte praktijken zoals illegale visserij blijven bestaan.
Nu de vangstquota zullen worden verhoogd (32 240 ton voor 2019, 36 000 ton voor 2020 – waarvan 19 460 ton voor de Europese Unie en 6 026 ton voor Frankrijk) – de hoogste niveaus sinds de invoering van het herstelplan – is het aan de internationale gemeenschap, wetenschappers en consumenten om de situatie van de Atlantische blauwvintonijn in de komende jaren nauwlettend in het oog te houden. Wordt vervolgd, dan!