Koraalriffen zijn ware juwelen van de oceaan, essentieel voor het zeeleven, en staan op het kruispunt van de strijd om de oceaan, het klimaat en de biodiversiteit.
Samenvatting
Wat is koraal?
Koralen zijn kleine, mini-anemoonachtige diertjes, poliepen genaamd, die kolonies kunnen vormen. Samen vormen deze poliepen een gemeenschappelijk skelet.
Koralen worden ingedeeld in de grote familie van stekende dieren, de Cnidaria.
Koraalriffen bestaan uit een groot aantal koraalsoorten die samen een ecosysteem vormen, d.w.z. een zeer specifieke natuurlijke omgeving die bestaat uit verschillende planten en dieren.
Koraalriffen fungeren als toevluchtsoorden, voedselreserves en kraamkamers voor hun vele bewoners: van de kleinste algen tot talrijke vissen en ongewervelden, maar ook zeeschildpadden en haaien.
Koraal: plant of dier?
Eeuwenlang hebben naturalisten gediscussieerd over de aard van dit vreemde organisme, dat lijkt op kleine bloeiende bomen die aan rotsen op de bodem van de zee zijn vastgehecht.
Koralen zijn eigenlijk kleine diertjes, poliepen genaamd, in de vorm van mini-zeeanemonen die kolonies kunnen vormen. Samen vormen deze poliepen een gemeenschappelijk skelet.
De eerste waarnemingen werden gedaan in het Middellandse-Zeegebied, door Plinius de Oudere(1e eeuw n.Chr.) over rood koraal (het koraal waarvan juwelen worden gemaakt). Eenmaal aan de oppervlakte, zou het koraal snel afsterven. Daarom werd hij beschouwd als een zeeplant die in steen veranderde wanneer hij uit het water werd gehaald. Pas in het midden van de 18e eeuw werd hij erkend als een dier dat werd ingedeeld bij de grote familie van de stekende dieren, de Cnidaria.
Koraal, het nieuwe programma van het Oceanografisch Instituut
Na schildpadden, haaien, kwallen, de diepzee en de Middellandse Zee heeft het Oceanografisch Instituut koraalriffen gekozen als zijn nieuwe thematische programma.
Het jaar 2020 zal voor een groot deel gewijd zijn aan deze even prachtige als kwetsbare ecosystemen. Het boek ” Koraal, een schat die bewaard moet worden “, de fototentoonstelling van David Doubilet, “IMMERSION”, de sensationele tentoonstelling die vanaf juni 2020 te zien is in het Oceanografisch Museum, een thematisch parcours met een hoogtepunt het Aquarium opnieuw bekeken in de kleuren van koraal, de poel van fluorescerende koralen, animaties voor het grote publiek, wetenschappelijke of algemene evenementen, projecties…
Hoe planten koralen zich voort?
Waarom zijn koralen belangrijk?
Koralen (meer dan 1600 soorten) nemen deel aan de vorming van de belangrijkste en meest complexe ecosystemen van de planeet: de koraalriffen die een thuis zijn voor duizenden algen, meer dan 4000 vissoorten en duizenden andere dieren.
Koraalriffen bedekken nauwelijks 0,2% van de oceanen, maar herbergen 30% van de mariene biodiversiteit! Hun ecosystemen bieden rechtstreeks levensonderhoud aan 500 miljoen mensen over de hele wereld door middel van visserij, en de riffen beschermen de kustlijn doeltreffender tegen deining en tsunami’s dan om het even welke door de mens gemaakte structuur.
Zij zijn een belangrijke toeristische attractie en genereren een belangrijk deel van de economische inkomsten van de tropische gebieden waar zij voorkomen. Australië, Indonesië, de Filippijnen, meer dan honderd landen profiteren van dit “riftoerisme”. Ten slotte bieden riffen veelbelovende medische perspectieven, met de studie van celveroudering of de levering van nieuwe moleculen voor de gezondheid van mens en dier.
Verbleken van koraal of verbleken van koraal?
We hebben het over het bleken van koralen (en tanden bleken)! Het verbleken van koralen is het gevolg van het uitdrijven van symbiotische algen die in hun weefsel leven, waardoor het witte kalkskelet zichtbaar wordt.
Deze stress wordt veroorzaakt door bacteriën of virussen (de koralen worden dan ziek) of door verontreinigende stoffen, of door de stijging van de temperatuur van het zeewater.
Het is dit laatste punt dat de klimaatspecialisten zorgen baart. Volgens het speciale rapport “The Ocean and Cryosphere in the Face of Climate Change” dat het Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) in september 2019 heeft gepubliceerd, heeft de oceaan sinds de industriële revolutie meer dan 90% van de warmte geabsorbeerd die door het broeikaseffect in de atmosfeer is geaccumuleerd!
Hittegolven op zee (vergelijkbaar met onze hittegolven op het land) zullen waarschijnlijk 20 keer vaker voorkomen, zelfs als de stijging van de atmosfeertemperatuur op 2°C wordt gehandhaafd.
Deze hittegolven zijn schadelijk voor koraalriffen, waarvan 90% waarschijnlijk zal verdwijnen.
Is er koraal in de Middellandse Zee?
Koralen leven niet alleen in tropische zeeën. Onder de naam koraal vinden we verschillende soorten, waarvan sommige in de Middellandse Zee leven. In het bijzonder het beroemde rode koraal, waarvan het skelet wordt gebruikt om prachtige juwelen te maken.
Koralen behoren tot de grote familie van de Cnidaria, waartoe ook ongewervelde zeedieren met stekende cellen behoren, zoals kwallen, gorgonen en zeeanemonen.
Koralen leven alleen of in kolonies. Er wordt een onderscheid gemaakt tussen harde koralen (Scleractinians), waartoe de rifbouwende koralen behoren, en zachte koralen, die geen skelet hebben. Beide categorieën worden aangetroffen in de Middellandse Zee.
Wat doet Monaco voor de koralen?
Verschillende instellingen die betrokken zijn bij de kennis en de bescherming van de oceanen (Oceanografisch Instituut, Wetenschappelijk Centrum van Monaco, Prins Albert II-Stichting, Explorations de Monaco) hebben hun krachten gebundeld om het publiek bewust te maken en op te treden ten gunste van het voortbestaan van de koraalriffen. Wetenschappelijk onderzoek op hoog niveau, organisatie van conferenties, politieke invloed, mobilisatie van de media, financiering van NGO-projecten…
Het Oceanografisch Museum van Monaco, opgericht door Prins Albert I van Monaco (1848-1922), met als missie “de oceanen bekend, geliefd en beschermd te maken”, herbergt een van de oudste aquaria ter wereld. Eind jaren tachtig hebben de teams van het aquarium, onder leiding van professor Jean Jaubert, het onderhoud en de voortplanting van koralen buiten hun natuurlijke omgeving geperfectioneerd.
Koraal: het programma van het Instituut
- — 2020/2022
Monaco op initiatief van het Wereld Koraal Conservatorium
Wat als de grote crisis in de natuur vele koraalsoorten doet verdwijnen? Als reactie op deze bedreiging hebben het Wetenschappelijk Centrum van Monaco en het Oceanografisch Museum besloten een Mondiaal Koraal Conservatorium op te richten om de stammen van talrijke koraalsoorten in aquaria te bewaren alvorens deze opnieuw uit te zetten in verwoeste gebieden.
Vandaag de dag worden wereldwijd minder dan 200 soorten koralen in aquaria gekweekt. Het doel is om binnen 5 jaar 1000 soorten koraal te beschermen, d.w.z. twee derde van de bestaande soorten. Deze natuurlijk voorkomende koralen zullen worden gekweekt en gedistribueerd naar ’s werelds grootste aquaria en onderzoekscentra. Het oceanografisch museum van Monaco coördineert dit netwerk van koraaluitwisselingen voor het herstel van de riffen.
De koraalfactsheets van het instituut
Thematische fiches van popularisatie voor u gerealiseerd door de beste experts…
Laten we de oceaan beleven!
Lees meer
- Koraal, een schat om te bewaren
Dit boek biedt een panorama van de huidige kennis in het gezelschap van hen die, overal ter wereld, werken aan een beter begrip van deze juwelen en zich inzetten voor het behoud ervan.
- Onderdompeling, duiken op het groot barrièrerif
Met “Immersion” biedt het Oceanografisch Museum van Monaco een virtuele en interactieve duik op het Groot Barrièrerif, om kennis te maken met de emblematische soorten die er leven, en met de megafauna.
- Fluorescerende koralen
Een schilderij met bijna onwerkelijke tinten, in het Oceanografisch Museum kunnen bezoekers dit zeldzame schouwspel ontdekken en ervan genieten.